- Các sách
- Sách tự kỷ
Trang Chủ :: Chơi và học :: Dạy trẻ chơi giả vờ
2. Dạy trẻ bắt chước và tham gia
9. Gợi ý đồ chơi cho trẻ tại nhà
10. Dạy trẻ biết chơi đa dạng đồ chơiClip hướng dẫn cha mẹ và cán bộ y tế dạy trẻ biết chơi đa dạng đồ chơi
Giới thiệu:
Trẻ tự kỷ có thể không chơi với nhiều loại đồ chơi. Trẻ thường gắn bó với một loại đồ chơi nhất định, và thờ ơ với những đồ chơi mà trẻ cùng lứa tuổi có thể rất thích. Một số trẻ tự kỷ không chơi đồ chơi đúng cách, ví dụ, trẻ chỉ quay bánh xe ô tô mà không biết đẩy xe, cho xe chạy vòng, lên dốc, kêu bin bin….
Làm thế nào để chơi với trẻ:
Bước 1: Kiểm tra đồ chơi trẻ có và phân loại các đồ chơi thành các nhóm
- Đồ chơi cảm giác (sáp nặn, sơn và bóng bay để thổi) – Đây là những loại đồ chơi hoặc loại chất liệu có thể giúp trẻ khám phá cảm giác ở bàn tay, chân, miệng… của trẻ.
- Đồ chơi nguyên nhân và hệ quả (Đồ chơi với các nút bấm) – Đây là những đồ chơi mà trẻ có thể phải dùng điều khiển, dùng búa đập, bắn súng, hoặc lắc để trò chơi bật lên như trò Anh hề Jack trong hộp.
- Đồ chơi khối hộp (xếp khối, lego, xếp các miếng ghép) – Đây là những đồ chơi mà trẻ có thể ghép các mảnh với nhau để tạo ra một cái gì đó quen thuộc từ trí tưởng tượng của trẻ. Ví dụ, làm cầu nối từ các khối lego.
- Đồ chơi giả vờ (ô tô, búp bê, tàu hỏa, bộ đồ nấu ăn, bộ đồ trang trại…) – Đây là những đồ chơi có thể được sử dụng trong các tình huống thực tế đời sống để trẻ chơi giả vờ/ đóng vai. Đồ chơi có thể làm bằng nhiều loại chất liệu, đại diện cho những điều quen thuộc trong môi trường sống của trẻ.
Bước 2: Cất/ giữ đồ chơi trong hộp
- Không nên để một phòng chơi lộn xộn nhiều đồ chơi, không nên để trẻ có thể lấy được tất cả các đồ chơi một cách dễ dàng.
- Sử dụng hộp chứa đồ chơi có khóa, có thể nhìn xuyên qua hộp và ghi nhãn phù hợp.
- Khuyến khích trẻ chỉ bỏ một hoặc hai đồ chơi ra cùng một lúc và khuyến khích trẻ cất lại đồ chơi vào các hộp sau khi chơi.
Bước 3: Giới thiệu cho trẻ đồ chơi hoặc cách chơi mới bằng cách chơi song song với trẻ
- Cho phép trẻ dẫn dắt cách chơi, phụ huynh dùng một đồ chơi tương tự và chơi bên cạnh trẻ.
- Nếu trẻ cố gắng với lấy các đồ chơi, cha mẹ nói, “Đây là đồ chơi của mẹ. Của con ở kia”.
- Cha mẹ dùng chiến lược nói một mình hoặc nói chuyện song song để khuyến khích trẻ nói chuyện về đồ chơi. Dùng câu ngắn để mô tả những gì bạn và con bạn đang làm. (ví dụ: “Mẹ đang đẩy tàu!” (Tự nói); “!! Nhìn kìa, con thả bóng vào rổ” (nói chuyện song song).
Bước 4: Giới thiệu những cách chơi mới và sáng tạo với các đồ chơi
- Lựa chọn đồ chơi có nhiều chức năng cho trẻ, đặc biệt là lựa chọn đồ chơi cho trẻ em nhỏ.
- Ví dụ, chăn có thể được sử dụng để chơi ú òa, dựng lều hoặc có thể được sử dụng như một chiếc áo choàng để giả vờ là một siêu anh hùng.
Nguồn tài liệu:
- Hughes, FP. Children, play, and development. SAGE; 2010.
- Friendship circle. The five types of toys for children with needs [Internet].
- Regina, MM, Kenneth, RG. The Importance of Play in Promoting Healthy Child Development and Maintaining Strong Parent-Child Bond: Focus on Children in Poverty. American Academy of Pediatrics; 2012.
Phụ huynh nói gì?
Chơi nói chung là một hoạt động ngẫu hứng. Nhưng bạn vẫn nên dành một lúc nào đấy ngồi kiểm lại đồ chơi trong nhà, xem con bạn đã có đủ những loại đồ chơi này chưa: - Đồ chơi cảm giác: đất nặn, bóng để thổi, bóng tập, bóng gai (loại bóng kích thước lớn mua ở hàng dụng cụ thể thao)... - Đồ chơi có nguyên nhân -kết quả: là những loại đồ chơi khi bấm nút, gõ, đẩy, hay vặn cót thì hoạt động - Đồ chơi có tính chất xây dựng: xếp hình, lego, khối hộp... - Đồ chơi giả vờ: bộ nấu ăn, bộ bác sĩ... Bạn hãy phân loại đồ chơi vào các ngăn kéo, hộp, làm sao cho trẻ nhìn thấy nhưng không dễ lấy. Mỗi lần chơi chỉ lấy một hai thứ đồ chơi, chơi xong cất vào đúng chỗ để chuyển sang chơi thứ khác. Bạn nên thường xuyên mua sắm cho đủ các loại, vì mỗi loại có chức năng riêng làm phát triển các kỹ năng của con. Trong video hướng dẫn, bạn sẽ thấy cô Raina làm quen với một bé trai nhỏ rất ít ngôn ngữ và hay phát âm thanh vô nghĩa. Tôi đã cầm máy quay đoạn video này và biết đó cũng là buổi đầu tiên Raina tiếp xúc cậu bé. Bé ngoan, không khóc, nhưng hay nằm hoặc ngồi một góc cầm một thứ trong tay và kêu "cha chà chà, chư chừ chừ" một mình. Raina giới thiệu vài thứ đồ chơi, tự chơi cho đến khi bé chú ý và tự bò lại gần cô. Raina cũng không ép bé phải nói ngay. Cô ấy tự gọi tên các đồ chơi, khuyến khích bé giao tiếp mắt với cô và khen ngợi liên tục: "Hình vuông này, nhìn, con nhìn tốt lắm, ok..." Những bé chơi không đa dạng, hay cầm một thứ quen thuộc ngồi một mình, các bạn nên chú ý bài này. Thực ra các bé này khá ngoan và lại có vẻ... thông minh. Mỗi khi vào phòng chơi chỉ lấy đúng một thứ ra xem xét, "nghiên cứu" rất tỉ mỉ, cứ như nhà bác học. Thật ra các bé bị suy giảm khả năng chơi. Bạn cần hướng dẫn và lôi kéo bé trở lại vui chơi với thế giới trẻ con phong phú. Các bạn phụ huynh mới nên tham gia các nhóm phụ huynh đông đúc để thi thoảng có những vụ "thanh lý đồ chơi" rất ngon bổ rẻ. Sau một thời gian can thiệp sớm các mẹ thường phải dọn nhà loại bỏ bớt đồ chơi không còn phù hợp, và các mẹ thường rất vui lòng nhượng lại cho phụ huynh đi sau. Đây cũng là dịp để các phụ huynh gặp gỡ, trao đổi, động viên tinh thần cho nhau, vì phía trước vẫn là những chặng đường dài.
Chuyên gia nói gì?
Quá trình tìm kiếm các đồ chơi mới hoặc mở rộng cách chơi mới trên đồ chơi cũ đòi hỏi sự sáng tạo và kiên nhẫn của bố mẹ. Việc mở rộng trò chơi nên dựa trên các quan sát về những khác biệt giác quan của con và các trò hiện con thích thì khả năng thành công sẽ cao hơn. Ví dụ như nếu con hay ném đồ đạc, thử trò chơi ném bóng vào giỏ xem con có thích thú hay không, nếu con thích bóng thì có thể mở rộng ra các trò chơi liên quan tới bóng, nếu con thích ấn nút, bật mở công tắc đèn thì các loại nhạc cụ có thể sẽ thu hút được con, v.v. Áp dụng 7 chiến lược chung mà a365 đưa ra sẽ khiến các hoạt động của bố mẹ khiến con vui thích và muốn tham gia cùng, khi đó bố mẹ sẽ dần làm mẫu cách chơi với đồ chơi mới hoặc mở rộng cách chơi với đồ chơi đã có.
11. Dạy trẻ biết chơi một mình đúng cách
12. Dạy trẻ chơi trò chơi giải quyết vấn đề
