Can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ và vai trò của cha mẹ

Khi đứa trẻ mới được chẩn đoán tự kỷ, cha mẹ thường nhiệt tình tìm hiểu các cách can thiệpđể giúp cho sự phát triển của trẻ. Ở những tháng đầu tiên, cha mẹ đóng vai trò rất quan trọng trong việc tìm hiểu và cân nhắc các phương pháp giáo dục, trị liệu. Những hoạt động diễn ra trong cuộc sống thường ngày tại nhà chính là những cơ hội tuyệt vời để cha mẹ dạy trẻ tự kỷ học, luyện tập những hành vi giao tiếp và các kỹ năng xã hội.

Can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ cần những chiến lược gì?

Một số chiến lược can thiệp cơ bản cho trẻ có khó khăn về học, trong đó có trẻ tự kỷ được thực hiện khá tự nhiên ở nhiều gia đình. Chiến lược có thể hiểu là những nguyên tắc, những phương pháp hay những cách thức chung nhất để dạycho trẻ. Nó bao gồm 1) Làm theo và tham gia cùng trẻ, 2) Giữ mặt bạn ngang tầm nhìn của trẻ; 3) Giữ ngôn ngữ thật ngắn gọn; 4) Bắt chước; 5) Chờ/ làm theo lượt; (6) Đưa ra lựa chọn và (7) sắp đặt môi trường sống.

Khi thực hiện các chiến lược can thiệp này, cha mẹ không nhất thiết phải làmtheo thứ tự. Những chiến lược này không dễ dàng đối với cha mẹ, nó đòi hỏi nhiều nỗ lực và sự kiên nhẫn để có thể thực hiện được. Tuy nhiên nếu cha mẹ cố gắng tìm kiếm cơ hội để lồng ghép các chiến lược này trong các hoạt động hàng ngày, ngay cả khi chúng ta đang rất bận rộn, thì ta có thể tăng thời gian con được can thiệp tại nhà.

Mỗi gia đình đều có những ưu tiên khác nhau, thói quen và đặc điểm khác nhau. Mỗi đứa trẻ đều có những đặc điểm riêng và sẽ bộc lộ các dấu hiệu tự kỷ theo những cách khác nhau. Vì vậy, một trong những khó khăn lớn nhất là tìm hiểu những chiến lược/ kỹ thuật này, chọn lựa những kỹ thuật phù hợp để áp dụng cho trẻ để có thể phát huy hiệu quả với cả gia đình chứ không chỉ với trẻ tự kỷ.

Tài liệu tham khảo:

1. Keen D, Rodger S, Braithwaite M. Being responsive: You and your child with autism [DVD]. University of Queensland School of Education. 2004
2. Keen D, Rodger S. Working with parents of a newly diagnosed child with an Autism Spectrum Disorder. London, UK: Jessica Kingsley Publishers. 2012
3. Dodd S. Understanding autism. Sydney: Elsevier Australia. 2005